Məktəblər təhsil vermək üçün nəzərdə tutulub, lakin bu gün bir çox valideynlər üçün məktəb əlavə maliyyə yükünə çevrilib. Xüsusilə, bayramlar yaxınlaşanda valideynlər arasında məcburi pul yığımı ilə bağlı narazılıqlar artır. Gəncə şəhərində 37 nömrəli məktəbdə baş verənlər bunun ən bariz nümunəsidir.
"Azərbaycan Reallığı" xəbər verir ki, Burada valideynlər 8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü münasibətilə sinif rəhbərlərinin və valideyn komitələrinin təzyiqi ilə üzləşirlər. Bildirilir ki, məktəbin direktoru və müavinləri qadın olduğu üçün onların da bayramı mütləq qeyd edilməlidir. Əks halda, pul verməyən valideynlərin uşaqları müəllimlər tərəfindən diqqətdən kənarda saxlanır, onlara qarşı mənfi münasibət göstərilir. Bu cür halların təhsil ocaqlarında baş verməsi ciddi narahatlıq doğurur.
Məcburi pul yığımı artıq adi hala çevrilib. Valideynlər təkcə bayramlara görə yox, hətta məktəbin təmiri, yolların abadlaşdırılması, tədbirlərin təşkili adı altında da mütəmadi olaraq pul ödəməyə məcbur edilirlər. Halbuki, dövlət məktəbləri tamamilə ödənişsiz olmalıdır və bu cür xərclərin valideynlərin üzərinə qoyulması qanunaziddir.
Ən acınacaqlısı isə müəllimlərin bu prosesdə iştirak etməsidir. Sinif rəhbərləri və valideyn komitələri birləşərək sanki hər kəsi məcburi şəkildə ödəniş etməyə vadar edirlər. Pul verməyən valideynlər cəmiyyət içində utanmağa məcbur edilir, övladlarına isə müəllimlərin münasibəti dəyişir. Bu, təkcə ədalətsizlik deyil, həm də etik və psixoloji baxımdan qəbuledilməzdir.
Müəllimlərin əməyi böyükdür, lakin hörmət yalnız maddiyyatla ifadə edilməməlidir. Əsl hörmət uşaqların müəllimlərinə olan sevgisi, onların qazandığı bilik və uğurları ilə ölçülməlidir. Bir şagirdin öz əli ilə yazdığı təbrik məktubu, çəkdiyi şəkil və ya sadə bir təşəkkür sözləri hər hansı bahalı hədiyyədən daha dəyərlidir. Lakin təəssüf ki, bəzi məktəblərdə müəllimlər artıq bu dəyərləri unudaraq, pul tələb edən bir sistemin parçasına çevriliblər.
Bu problemin qarşısını necə almaq olar?
1. Valideynlər Susmamalıdır – Hər kəs eyni vaxtda səsini qaldırarsa, məktəb rəhbərliyi və müəllimlər valideynləri məcbur etməyə cürət etməzlər. Tək-tək şikayət etmək yerinə, kollektiv şəkildə hərəkət etmək daha təsirli olar.
2. Rəsmi Şikayətlər Artmalıdır – Təhsil Nazirliyinin 146 Çağrı Mərkəzinə, yerli təhsil idarəsinə və Ombudsman Aparatına şikayətlər göndərilməlidir.
3. Pul Verməyən Uşaqlara Ayrı-seçkilik Yolverilməzdir – Əgər müəllimlər pul verməyən valideynlərin uşaqlarına qarşı ayrı-seçkilik edirlərsə, bu hal sübut edilməli və məsələ ictimailəşdirilməlidir.
Məktəblər biznes mərkəzinə çevrilməməlidir. Valideynlər üçün məktəbdə təhsil almaq sosial status və maddi imkanla ölçülməməlidir. Heç bir valideyn maddi imkansızlıq səbəbilə övladının müəllimlərin pis münasibəti ilə üzləşməsinə məcbur edilməməlidir.
Məktəblərdə valideynlərdən pul yığımı dərhal dayandırılmalıdır! Təhsilin əsas məqsədi şagirdlərə bilik və mənəvi dəyərlər aşılamaqdır—rüşvət və məcburi yığım sistemini yox, əsl təhsili ön plana çıxarmağın vaxtıdır!