Paşinyan Tehrandan Azərbaycanı terrorla hədələdi

Erməni baş nazirin İrana kəşfiyyat xarakterli ilk səfəri fiasko oldu - səbəblər; İranın ali dini rəhbəri inqilabçı baş naziri pərt elədi; politoloq: “Tehran İrəvana ümidlərini çoxdan itirib...”

Ermənistanın baş naziri Nikol Pşainyanın İrana iki günlük ilk rəsmi səfəri, gözləndildiyi kimi, İrəvanın umduğu nəticələri vermədi. Səfər zamanı tərəflər arasında strateji əhəmiyyətli heç bir sənəd imzalanmadı. Ermənilərin İran qazı üçün tranzit ölkəyə, nəqliyyat dəhlizinə çevrilməklə bağlı hansısa ortaq layihələrə ümidləri yenə ürəyində qaldı. Səfər zamanı yalnız niyyət memorandumu - niyyət anlaşması imzalandı. Yəni İran rəhbərliyi, faktiki, işğalçı ölkənin rəhbərini yola verdi.

Nikol ən çox İranın azərbaycanlı ali dini lideri ayətullah Əli Xamenei ilə görüşü ilə özünə təsəlli tapa bilər. Hərçənd hörmətli Xomenei görüşdə Paşinyanı pərt edəcək açıqlama verib. Tehranın Qarabağ məsələsinin həlinə kömək etməyə hazır olduğunu deyən ali dini lider əlavə edib ki, “Qarabağ münaqişəsinin həlli Azərbaycan və Ermənistan rəsmilərinin arasında daimi dialoqdan asılıdır”. Bu da o deməkdir ki, Nikol Paşinyanın separatçı rejimi birbaşa danışıqlara qoşmaqla bağlı tələbini İran da rədd edir - hansı tələb barədə ki, Paşinyan həyasızcasına Tehranda, erməni icması ilə görüşü zamanı da bəyan edib.

*****

“Yeni Müsavat”ın məlumatına görə, N.Paşinyan həmin görüş zamanı öz aləmində Azərbaycanı hədələyərək, populistcəsinə onu da deyib ki, “əgər kimsə Qarabağ məsələsini hədələrlə həll etməyi düşünürsə, o dərindən yanılır, nədən ki, o halda o, bütün dünya ermənilərinə qarşı durmalı olacaq - hansı ki, bu gün daha sıx birləşiblər və Qarabağa hər hansı təhlükə zamanı bu birlik ikiqat, üçqat güclənəcək, indikindən daha böyük gücdə olacaq”.

Əhalisi ac-yalavac kökdə, özü blokada şəraitində olan, ordusuna düz-əməlli çağırışçı tapmayan və silahlanma yarışında Azərbaycanla ayaqlaşma imkanından, paritet yaratmaq şansından məhrum cırtdan ölkənin böyük müharibədən necə çıxacağı çox maraqlıdır. Yeganə müqavimət üsulu kimi ermənilərin yaxşı bacardığı terror üsulu ağla gəlir. Paşinyan da əslində elə Azərbaycanı terrorla hədələyib. 

Azərbaycan xalqı ötən əsrin 90-cı illərində erməni terrorunun nəticələrini öz üzərində həqiqətən hiss edib. Bakı metrosunda törədilən qanlı terror aktları, sərnişin avtobuslarının partladılmasını yada salmaq kifayətdir. Bundan əlavə, ASALA terror təşkilatının 70-ci illərdə qardaş Türkiyəyə (İstanbul hava limanında partlayış), xaricdəki türk diplomatlarına qarşı törədilən çoxsaylı terror aktları da yaxşı yaddaşlardadır.

Azərbaycan və Türkiyə təbii ki, bu hədəni həmişə ciddiyə alıb və alacaq. Lakin bu, torpaqlarımızın güc yolu ilə azad edilməsi önündə əngəl ola bilməz - belə bir terror hədəsi özünü demokrat sayan Nikol Paşinyanın dilindən səslənsə də. Bu xüsusda Türkiyə prezidentinin baş müşaviri Yalçın Topçunun bir neçə gün öncəki İrəvana ünvanlı sərt açıqlamasını yada salmağın yeri var.

Topçu demişdi ki, ermənilər ilk növbədə qondarma “soyqırımı” iddiasından əl çəkməli, ASALA terror qruplaşmasınıncinayətlərinə və Azərbaycan şəhəri Xocalıda insanlıq əleyhinə cinayətlərə görə cavab verməli, işğal etdiyi əraziləri qeyri-şərtsiz tərk etməli və Azərbaycandan üzr istəməlidir. Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin yaxşılaşdırılması imkanına toxunan Ankara rəsmisi onu da söyləmişdi ki, Türkiyə dövləti İrəvanın səmimiyyətinə inanmır: “Ermənilər məcbur qalıb Türkiyə ilə yaxınlaşmaq üçün addım ata bilərlər, lakin onlardan səmimiyyət gözləmək sadəlövhlük olardı. Tarixdə yaşanan hadisələr bu gün belə bir qərara gəlməyimizə əsas verir”.

*****

Söz düşmüşkən, Tehranda erməni icması ilə görüş zamanı Nikol Paşinyan riyakarcasına növbəti dəfə Türkiyədən gileylənib, onu sərhədləri açmamaqda suçlayıb. Sitat: “Təəssüf ki, Türkiyə hökumətinin mövqeyi türk-erməni münasibətləri haqda ciddi danışmağa imkan vermir. Ankara daima ikitərəfli münasibətləri Qarabağ məsələsi ilə, Azərbaycan-Ermənistan əlaqələri ilə bağlayır. Hələlik situasiya bizim nikbinliyimiz üçün əsas vermir. Hərçənd biz bu münasibətləri ön şərt olmadan müzakirə eləməyə hazırıq. Türkiyənin isə Qarabağla bağlı ön şərti var”.

Bu yerdə xatırladaq ki, hazırda Türkiyədə 100 minə yaxın Ermənistan vətəndaşı oturma izni almadan, vergi ödəmədən öz ailəsinə çörək pulu qazanır...

*****

“Ermənistan baş naziri çox arzuladığı İrana səfər etdi”. Bunu politoloq Elxan Şahinoğlu deyib. O, qeyd edib ki, İran prezidenti Həsən Ruhani Paşinyanla görüşdə Ermənistana qaz tədarükünün artırılmasına etiraz etmədiklərini dilə gətirsə də, illərdir ortada nəticə yoxdur.

“Tehranda hansısa nəzəri regional layihələr barədə də danışıblar. Bunlar xoş arzulardır. Ermənistanın pulu, sanksiyalardan əziyyət çəkən İranın isə başqa ölkəyə xərcləyəcək yatırımı yoxdur. Buna baxmayaraq, Paşinyan Tehranda iki arzusunu reallaşdıra bilib. Birincisi, o, Ruhanidən başqa İranın azərbaycanlı dini lideri Əli Xamenei ilə görüşüb. İkincisi, Tehranda ”Ararat" idman-sağlamlıq mərkəzində “DQR bayrağı” altında İranda yaşayan erməni icmasının nümayəndələri ilə görüşüb, sevincək selfi də çəkdirib" - politoloq ironik şəkildə əlavə edib.

“İran Ermənistanın yeni siyasətinə çox ehtiyatla yanaşır”. Bunu isə axar.az-a Paşinyanın İran səfəri ilə bağlı bəzi suallara aydınlıq gətirən politoloq Tofiq Abbasov deyib. O bildirib ki, İranın hazırkı Ermənistan hökuməti ilə bağlı böyük şübhələri var: “Əminəm ki, rəsmi Tehran İrəvana olan ümidlərini çoxdan itirib. Əvvəllər tərəflər arasında müttəfiqlik və qarşılıqlı inam şəraiti var idisə, indi bundan əsər belə qalmayıb. Paşinyanın erməni inqilabını Qərbin dəstəyinin məntiqi nəticəsi kimi qələmə verməsi İranı Ermənistana ehtiyatla yanaşmağa vadar edir. İrəvanın İranın gözləntilərinə cavab verməməsi Tehranın ona münasibətinin köklü surətdə dəyişməsi ilə nəticələnə bilər”.

Politoloq ehtimal edir ki, İran Ermənistanın qonşu dövlətlərə olan münasibətini ciddi şəkildə nəzərdən keçirəcək: “Bu mənada İran üçün Paşinyanın Tehrana səfəri kəşfiyyat xarakteri daşıyıb. Tehran-İrəvan münasibətlərinin gələcək taleyi isə Nikol Paşinyanın Ermənistanın prioritetlərini necə müəyyən etməsindən ciddi şəkildə asılı olacaq”.

Ancaq bu prioritetlər artıq bəllidir. Paşinyan hökuməti Ermənistanı Rusiya orbitində saxlamağa qərar verib - buradan çıxan bütün nəticələrlə birgə...   

“Yeni Müsavat”ın analitik xidməti