Ərdoğan-Putin görüşünün SENSASİON DETALLARI - Gökhan Gülerin YAZISI

Yazılarımda uzun yıllardır ifade ettiğim üzere Türkiye artık uluslararası sistemdetüm kesimlerin hassasiyetle dikkate aldığı küresel bir aktör, bölgesinde son derece önemli bir güç ve oyun kurucudur. Bu bağlamda uluslararası sistemin ağırlık merkezinin Batıdan Doğuya kaydığı çok kutuplu dünya düzeni içerisinde Türkiye’nin yeri her geçen gün artmaya devam etmektedir…    

4 Eylül 2023 tarihinde TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya’nın Soçi kentinde gerçekleştirdikleri görüşmelerin ardından düzenledikleriortak basın toplantısında bir dizi önemli açıklamalarda bulundular…   

24 Şubat 2022 günü Rusya ile Ukrayna arasında başlayan savaş küresel sistemi ekonomiden, gıdaya, siyasetten, döviz, petrol ve gaz fiyatlarına kadar birçok alanı derinden sarmış ve yeni bir rekabet ortamı doğurmuştur…   

TC Cumhurbaşkanı Erdoğan liderliğinde 22 Temmuz 2022'de hayata geçen Karadeniz tahıl koridoru, bilindiği üzere 17 Temmuz 2023 günü Rusya tarafından durdurulmuş ve ilgili şartların uygulanması halinde anlaşmaya yeniden geri dönüleceğiaçıklanmıştı.   

Putin, tahıl koridorunun yeniden başlayabilmesi için en başta Batı tarafından kendilerine taahhüt edilen sözlerin hiçbirinin süreç içerisinde yerine getirilmeyerek aldatıldıklarını buna karşın kendilerinin ise anlaşmanın uzatılması gündeme geldiğinde üç ayrı kez süre uzatımı yaptıklarının altını çizmiştir.   

Putin’in aldatıldıklarının altını çizdiği hususlardan biri de sevk edilen tahılların fakir ülkelere gönderileceği yerde zengin Avrupa ülkelerine gittiği açıklanmıştır.   

TC Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz tahıl koridorunun yeniden işlerlik kazanmasına yönelik olarak BM ile önemli ilerlemeler içeren yeni öneriler paketi hazırladıklarını ve yeni süreç vasıtasıyla netice almanın mümkün olduğu kanaatinde olduğunu ifade etti.   

Bu çerçevede, Tahıl Koridorunun önümüzdeki süreçte yeniden açılması, sevk edilecek tahılların en az gelişmiş, fakir Afrika ülkelerine gönderilmesi şartına bağlandığı görülmüştür.   

Rusya’nın konuyla ilgili ortaya koyduğu hassasiyetleri dikkate alınaraken başta vaat edilen sözler yerine getirilirse önümüzdeki günlerde Türkiye’nin liderliği çerçevesinde yeniden bir orta yol bulunarak Karadeniz Tahıl Koridoru açılabilecek gibi görünüyor.   

TC Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Putin ile düzenledikleri ortak basın toplantısının neredeyse hemen başında KKTC’ye verdiği önemin bir yansıması olarak Rusya’nın KKTC’de konsolosluk işlemleri yerine getirecek bir OFİS açma kararına değinmesi ve bu konuda duyduğu memnuniyeti böylesine kritik bir ortamda ifade etmesi bizler için güven ve heyecan verici bir gelişme olmuştur. Böyle bir açıklamanın TC Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile birlikte düzenledikleri ortak basın toplantısında dile getirilmesi bakımından içerdiği derin mesajlarda ayrıca önemlidir…   

Ortak basın toplantısında Putin Türkiye’nin “doğalgaz dağıtım merkezi” olması yönündeki önerisini yinelerken, liderler karşılıklı ticarette dolar ve avro kullanım miktarınıdüşürerek, her iki ülkenin finansal ve kredi kurumları arasında Türk Lirası ve Ruble olarak kullanımını arttırmanın yollarının arandığını açıkladırlar. Türkiye’nin enerji koridoru olma yolunda emin adımlarla ilerlediğini uzun yıllardır her ortamda dile getirdim ve gün geldi söylediklerimiz bir bir hayata geçmeye başladı…   

Ortak basın toplantısının en can alıcı konularından biri de Rusya ile Ukrayna arasında süren savaşın sona erdirilmesine yönelik olarak TC Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın; Devam eden çatışmaların bir an önce uluslararası hukuk temelinde kalıcı ve adil bir barışla sona erdirilmesini arzu ediyoruz. Her konuşmamda vurguluyorum, savaşın kazananı, barışın kaybedeni olmaz. Taraflar arasında doğrudan müzakerelere evvelce ev sahipliği yaptık. Bu konuda üzerimize düşeni her zaman olduğu gibi yine yapmaya hazırız” açıklaması olmuştur…                                                                    

                                                               *   

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Kaderi (Bir Bakıma) Tıva ve Kırım Türkü Kökenli Savunma Bakanlarında…   

Rusya’da uzun yıllardır Savunma Bakanı olarak görev yapan Sergey Şoygu, 21 Mayıs 1955’te Sibirya’nın doğusundaki Tıva Özerk Cumhuriyeti’nde doğmuş Tıva Türkü kökenlidir.   

Şoygu ailesinin soyadının Şoygu olmasının ilginç de bir hikayesi var. Ailenin soyadı geçmişte Tıva’lıları oluşturan Kujugetboy/oymağından geliyor. Ancak Şoygu’nun babası doğduğu zaman nüfusa kayıt yapılırken soy ismi Kujuget olarak yazılmayıp bir hata sonucu “Şoygu” olarak kaydedilmiş!   

Sergey Şoygu, geçmişte Başbakan Yardımcılığı, Moskova Oblastı Valiliği görevlerinde bulunmasının ardından 2012’de Rusya Savunma Bakanı olarak atanmıştır.   

Hatırlanacağı üzere 24 Haziran 2023 günü Rus paralı asker grubu Yevgeni Prigojin liderliğindeki Wagner güçleri Moskova'ya başkaldırmışlar ve özellikle Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun görevden alınmasını istemişlerdi. Ayaklanma aynı gün akşam saatlerinde ise sonlandırılmış ve bundan yaklaşık 2 ay sonra Wagner’in şefi Yevgeni Prigojin’in de içerisinde olduğu belirtilen özel uçak Moskova’nın kuzeybatısında düşmüş ve uçakta bulunan bütün yolcuların hayatlarını kaybettikleri açıklanmıştı.

                                                                 *   

TC Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin görüşmesi öncesinde önemli bir gelişme yaşanarak Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy’nin Ukrayna Savunma Bakanı olarak Kırım Tatar Türkü Rüstem Umerov’u atadığı açıklamıştır. Umerov, Ukrayna tarihinde bakanlık görevini üstlenecek ilk Kırım Tatarı oldu.   

Kırım Tatar Türk Halkının lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'nun danışmanı olan Umerov, Ukrayna-Türkiye Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Eş Başkanı, Ukrayna Devlet Mülkiyet Fonu Başkanlık ve Ukrayna Devlet Başkanı'nın özel temsilcisi vb. görevleri üstlenmiş ve ayrıca Şubat 2022'den bu yana da Ukrayna'nın Rusya ile müzakere ekibinde yer alıyordu…

                                                                  *   

Sonuç olarak; 24 Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın sona erdirilmesi için en başından buyana TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde büyük bir çaba harcanmaktadır.    Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Tıva Türkü kökenli Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile Kırım Tatar Türkü Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov döneminde yakın zaman içerisinde sona ermesini temenni ettiğimi belirterek yazımı sonlandırmak istiyorum…

Gökhan Güler, Şimali Kipr Türk Respublikasının (ŞKTC) Prezident Administrasiyasının əməkdaşı, "Kıbrıs" qəzetinin köşə yazarı